દુનિયાભરમાં એવા ઘણા રહસ્યો છુપાયેલા છે, જેના વિશે આજ સુધી કંઈ જાણી શકાયું નથી. આવું જ એક રહસ્ય ગુજરાતના સોમનાથ મંદિરમાં છુપાયેલું છે, જે સદીઓથી વણઉકેલાયેલું છે, એટલે કે આજ સુધી કોઈએ તેના રહસ્યનું સમાધાન કર્યું નથી. ખરેખર, મંદિરના આંગણામાં એક આધારસ્તંભ છે, જેને ‘બાણ સ્તંભ’ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. તે રહસ્ય આ સ્તંભમાં છુપાયેલું છે, જે દરેકને આશ્ચર્યમાં મૂકે છે.
જોકે સોમનાથ મંદિર ઇતિહાસમાં ઘણી વાર તૂટી ગયું હતું અને ત્યારબાદ તેનું ફરીથી નિર્માણ કરવામાં આવ્યું હતું. તે છેલ્લે 1951 માં ફરીથી બનાવવામાં આવ્યું હતું. મંદિરની દક્ષિણ તરફ ‘બાણ સ્તંભ’ છે, જે ખૂબ પ્રાચીન છે. મંદિરની સાથે સાથે તેનું નવીનીકરણ પણ કરવામાં આવ્યું છે.
ઇતિહાસમાં ‘બાણ સ્તંભ’ નો ઉલ્લેખ લગભગ છઠ્ઠી સદીથી થયો છે. આનો અર્થ એ છે કે તે સમયે પણ આ આધારસ્તંભ ત્યાં હાજર હતો, ફક્ત ત્યારે જ તેનો ઉલ્લેખ પુસ્તકોમાં કરવામાં આવ્યો છે, પરંતુ તે ક્યારે બન્યું તે કોઈને ખબર નથી તે કોણે બનાવ્યું અને કેમ બનાવ્યું.
નિષ્ણાતો કહે છે કે ‘બાણ સ્તંભ’ એ એક દિશા દર્શક સ્તંભ છે, તેના ઉપરના ભાગ પર એક તીર (તીર) બનાવવામાં આવે છે, જેનું ‘મોં’ સમુદ્ર તરફ છે. આ તીર પર લખેલું છે “આસમુદ્રાંત દક્ષિણ ધ્રુવ, પર્યંત અબાધિત જ્યોતિર્માર્ગ”. આનો અર્થ એ છે કે સમુદ્રના આ બિંદુથી દક્ષિણ ધ્રુવ સુધીની સીધી રેખામાં એક પણ અવરોધ અથવા બાધા નથી. ખરેખર, તેનો અર્થ એ છે કે આ સીધી રેખામાં કોઈ પર્વત અથવા જમીનનો ટુકડો નથી.
હવે સૌથી મોટો સવાલ એ છે કે તે સમયગાળામાં પણ, લોકો જાણતા હતા કે દક્ષિણ ધ્રુવ ક્યાં છે ? અને પૃથ્વી ગોળ છે? તેઓએ કેવી રીતે શોધી કાઢ્યું કે બાણ સ્તંભની સિધ માં કોઈ અવરોધ નથી? તે આજ સુધી એક રહસ્ય જ રહે છે. આજના સમયમાં, તે ફક્ત વિમાન, ડ્રોન અથવા ઉપગ્રહો દ્વારા જ શોધી શકાય છે.
