પેટ્રોલ અને ડીઝલ પર GST ની અસર પેટ્રોલ 75 રૂપિયા અને ડીઝલ 68 રૂપિયા પ્રતિ લીટર મળશે?
આવનારા મહિનાઓમાં પેટ્રોલ અને ડીઝલના આસમાને પહોંચતા ભાવથી સામાન્ય લોકોને રાહત મળી શકે છે. ખરેખર, સરકાર પેટ્રોલ, ડીઝલને જીએસટીના દાયરામાં લાવવાનું વિચારી રહી છે. જો આવું થાય તો દેશભરમાં પેટ્રોલની કિંમત 75 રૂપિયા અને ડીઝલ 68 રૂપિયા પ્રતિ લીટર સુધી આવી શકે છે.
ગુડ્સ એન્ડ સર્વિસ ટેક્સ (જીએસટી) પર પ્રધાનોની પેનલ એક દેશ અને એક દર હેઠળ પેટ્રોલિયમ પેદાશો પર ટેક્સ લગાવવાનો વિચાર કરશે. આ બાબતથી પરિચિત લોકોના મતે ગ્રાહકો અને સરકારની આવકમાં ઇંધણના ભાવમાં સંભવિત મોટા ફેરફાર માટે આ એક મહત્વનું પગલું હોઈ શકે છે.
નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણની અધ્યક્ષતાવાળી પેનલ શુક્રવારે લખનઉમાં યોજાનારી 45 મી જીએસટી કાઉન્સિલની બેઠકમાં આ પ્રસ્તાવ પર વિચાર કરશે. પેટ્રોલ અને ડીઝલને જીએસટીના દાયરામાં લાવવા માટે કેરળ હાઇકોર્ટના નિર્દેશ બાદ 17 સપ્ટેમ્બરે આ મામલો જીએસટી કાઉન્સિલ સમક્ષ લાવવામાં આવશે.
નામ ન આપવાની ઈચ્છા ધરાવતા એક અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે આવક જોતાં જીસેટ કાઉન્સિલના ઉચ્ચ અધિકારીઓ પેટ્રોલિયમ પેદાશો પર એકસરખો જીએસટી લાદવા તૈયાર નથી. ત્રણ-ચાર સભ્યોની મંજૂરી જરૂરી છે તે જ સમયે નિષ્ણાતો કહે છે કે જીએસટીના દાયરામાં પેટ્રોલ અને ડીઝલ થોડું મુશ્કેલ છે.
હકીકતમાં જીએસટી સિસ્ટમમાં કોઈપણ ફેરફાર માટે પેનલના સભ્યોના ત્રણ-ચાર ભાગની મંજૂરી જરૂરી છે. પેનલમાં તમામ રાજ્યોના પ્રતિનિધિઓનો સમાવેશ થાય છે. આમાંથી કેટલાક ઇંધણને જીએસટીના દાયરામાં લાવવાના વિરોધમાં છે.
તે રાજ્યો માને છે કે જીએસટી હેઠળ પેટ્રોલ અને ડીઝલ દાખલ થયા બાદ આવકનો નોંધપાત્ર હિસ્સો રાજ્યોના હાથમાંથી જશે. કેન્દ્ર સરકારે પહેલા આ અંગે પોતાનું વલણ સ્પષ્ટ કરવું પડશે. પછી સંમતિની તક મળી શકે છે.
પેટ્રોલ-ડીઝલ સસ્તું થશે – આ વર્ષે માર્ચમાં એસબીઆઈના આર્થિક સંશોધન વિભાગે તેના અહેવાલમાં કહ્યું હતું કે જો પેટ્રોલિયમ પેદાશોને જીએસટીના દાયરામાં લાવવામાં આવે તો કેન્દ્ર અને રાજ્યોને આવકમાં જીડીપીના માત્ર 0.4 ટકા ઘટશે તે બરાબર છે.
તે જ સમયે પેટ્રોલિયમ પેદાશોને જીએસટીના દાયરામાં લાવ્યા પછી દેશભરમાં પેટ્રોલની કિંમત 75 રૂપિયા અને ડીઝલ 68 રૂપિયા પ્રતિ લીટર પર આવી શકે છે. કોરોના દવાઓ પર છૂટ શક્ય છે. જીએસટી કાઉન્સિલની 45 મી બેઠકમાં કોવિડ -19 સંબંધિત આવશ્યક ચીજવસ્તુઓ પર રાહત દરોની સમીક્ષા કરી શકાય છે.
જીએસટી કાઉન્સિલની છેલ્લી બેઠક 12 જૂને વીડિયો કોન્ફરન્સિંગ દ્વારા મળી હતી. આમાં કોવિડ -19 થી સંબંધિત સામગ્રી પરના કર દર 30 સપ્ટેમ્બર સુધી ઘટાડવામાં આવ્યા હતા. આ સિવાય જીએસટી કાઉન્સિલ નવીનીકરણીય સાધનો પર 12 ટકા જીએસટી અને લોખંડ તાંબા સિવાયના ધાતુના ઓર પર 18 ટકા જીએસટી લાદવાનું વિચારી શકે છે.
પેટ્રોલિયમ પેદાશોથી ભરેલી સરકારી તિજોરી વર્તમાન નાણાકીય વર્ષના પ્રથમ ચાર મહિનામાં પેટ્રોલિયમ પેદાશો પર સરકારની એક્સાઇઝ ડ્યુટી કલેક્શનમાં 48 ટકાનો વધારો થયો છે. અને આ સમયગાળા દરમિયાન પ્રાપ્ત થયેલ વધારાનો સંગ્રહ ઓઇલ બોન્ડની જવાબદારી કરતાં ત્રણ ગણો છે સમગ્ર નાણાકીય વર્ષ છે.
કેન્દ્રીય નાણાં મંત્રાલય હેઠળના કંટ્રોલર જનરલ ઓફ એકાઉન્ટ્સના ડેટા અનુસાર એપ્રિલ-જુલાઈ 2021 દરમિયાન એક્સાઈઝ ડ્યુટી કલેક્શન રૂ. 1 લાખ કરોડને વટાવી ગયું છે. જે અગાઉના નાણાકીય વર્ષના સમાન સમયગાળામાં રૂ. 67,895 કરોડ હતું.