દુનિયાભરમાં લગભગ તમામ ધર્મોમાં વ્રતની કરવાની અલગ પરંપરા છે. હિન્દુ ધર્મમાં પણ લોકો પોતાના આરાધ્ય દેવી-દેવતાઓને પ્રસન્ન કરી તેમના આશીર્વાદ મેળવવા માટે લોકો વ્રત કરતા હોય છે. તમામ રીતની ઈચ્છાઓ પૂરી કરવાથી લઈને દુઃખોને દુર રાખવા માટે લોકો આ વ્રત કરતા હોય છે, પરંતુ આ દિવસોમાં વ્રતનો અર્થ વિભિન્ન પ્રકારના ફળોની વાનગી ખાવી અને આરામ કરવાનું થઈ ગયું છે. એવામાં કોઈ પણ વર્તને રાખ્યા પહેલા વ્રતના નિયમને જાણી લેવા જરૂરી છે, કેમકે વ્રત એ તપ છે, જેને નિયમો અને સંયમથી કરવામાં આવે તો જ ફળ મળતું હોય છે. આવો જાણીએ અંતે વર્તને કરતા સમયે કઈ બાબતોનું ખાસ ધ્યાન રાખવું જોઈએ.
- સનાતન પરંપરામાં કોઈપણ વ્રત માટે સૌથી પહેલા જરૂરી છે કે, જે પણ દેવી-દેવતા માટે તમે વ્રત કરી રહ્યા છો, તેના પર તમારે અતૂટ શ્રદ્ધા અને વિશ્વાસ હોવા જોઈએ.
- વ્રતને પ્રારંભ કરતા સમયે તે વાતનો સંકલ્પ કરો કે, તમે સંબંધિત દેવી-દેવતાનું વ્રત કેટલા દિવસ અને ક્યા નિયમોનું પાલન કરતા કરવા જઈ રહ્યા છો.
- વ્રતને હંમેશા શુભ દિવસ અને શુભ મૂહર્ત પર જ પ્રારંભ કરો, જેથી તમારા વ્રતનો સંકલ્પ સરળતાથી પૂર્ણ થઈ શકે.
- કોઈપણ વ્રત કરતી વખતે સાધકે ધર્મના આ માફી, સત્ય, દયા, દાન, શૌચ, ઇન્દ્રિય સંયમ, ભગવાનની પૂજા, અગ્નિહોત્ર, સંતોષ અને ચોરી ન કરવી, જેવા નિયમોનું સખ્તાઈ-કડકતા થી પાલન કરવું જોઈએ.
- વ્રત દરમિયાન સંપૂર્ણપણે બ્રહ્મચર્યનું સંપૂર્ણ પાલન કરવું જોઈએ અને મનમાં કોઈના માટે કામ અથવા પાપની ભાવના ન હોવી જોઈએ.
- વ્રતના દિવસે ભૂલીને પણ સૂવું જોઈએ નહીં. આવું કરવા પર વ્રત તૂટી શકે છે. વ્રતના દિવસે ભજન-કિર્તન, ધ્યાન અથવા સ્વધ્યાય કરવું જોઈએ.
- વ્રતના દિવસે પોતાના આરાધ્ય દેવના મંત્રોનું મૌન જાપ કરો અને તેની કથા, કિર્તન વગેરે કરો. વ્રતના દિવસે કોઈના પર ક્રોધ કરવાથી બચો અને અપશબ્દ ભૂલથી પણ ના કહો.
- જો કોઈ કારણોસર તમારું વ્રત તૂટી જાય અથવા પછી છુટી જાય તો તેના માટે પોતાના આરાધ્ય દેવથી માફી માંગતા આગામી વખત કરો અને તૂટે અથવા છુટી જાય તો વ્રત આગળના ભવિષ્યમાં જરૂર કરો.
[quads id=1]
