જ્યારે આ કંપની એ પીવાના પાણી ની બોટલ બજાર માં મૂકી તો લોકો એ મજાક ઉડાવી, આજે છે તેના 3500 થી વધારે ડીસ્ટ્રીબ્યુટર
બિસ્લેરી ભારતની સૌથી વધુ વેચાતી વોટર બ્રાન્ડ છે, જે તમને ઓછા ભાવે શ્રેષ્ઠ પાણી પૂરું પાડે છે. એટલું જ નહીં, ટેલિવિઝન પર જ બિસ્લેરીની અનોખી જાહેરાત આવે છે જેમાંથી બિસ્લેરી ભારતની સૌથી વિશ્વસનીય વોટર બ્રાન્ડ બની ગઈ છે.
પરંતુ શું તમે ક્યારેય વિચાર્યું છે કે બિસ્લેરીએ કેવી શરૂઆત કરી અને આ વિચાર પાછળ કોનો વિચાર છે? જો નહીં… તો ચાલો બિસ્લેરીની સફળતાની વાર્તા જાણીને તમને જીવનમાં કંઈક કરવાની પ્રેરણા મળશે.
આજે દરેક ભારતીયને ખબર હોવી જોઈએ કે બિસ્લેરી એક વોટર બ્રાન્ડ છે, પરંતુ આ સફળતા મેળવવામાં બિસ્લેરીને ઘણા વર્ષો લાગ્યા. બિસ્લેરીની સ્થાપના ઇટાલિયન ઉદ્યોગપતિ ફેલિસ બિસ્લેરીએ કરી હતી, તેથી તેણે તેની અટક પર બિસ્લેરી બ્રાન્ડનું નામ આપ્યું હતું.
પરંતુ બિસ્લેરીને શરૂઆતની પાણીની બ્રાન્ડ તરીકે ઓળખવામાં આવતી ન હતી, પરંતુ બ્રાન્ડ દ્વારા બનાવવામાં આવેલી મેલેરિયાની દવા બજારમાં વેચાતી હતી. તે સમયે મુંબઈમાં બિસ્લેરીની એક શાખા હતી જ્યાં દવાનું ઉત્પાદન કરવામાં આવતું હતું. 1921માં ફેલિસ બિસ્લેરીના મૃત્યુ બાદ તેમની કંપની રોઝ નામના ડોક્ટરે સંભાળી લીધી હતી અને તેઓ ફાર્માસ્યુટિકલ કંપનીના નવા માલિક બન્યા હતા. આ રીતે બિસ્લેરી મેલેરિયાની સારવાર માટે દવાઓ પૂરી પાડતી હતી.
બિસ્લેરી અને તેના પ્રારંભિક ખુશરુ સાન્ટુકને જનતાનો ભોગ બનવું પડ્યું હોવા છતાં, આ ઉત્પાદન બજારમાં પ્રખ્યાત બન્યું હતું. બિસ્લેરીએ સૌ પ્રથમ પાણી અને સોડાની બોટલ લોન્ચ કરી હતી, જે શરૂઆતમાં માત્ર ફાઇવ સ્ટાર હોટલ અને મોંઘી રેસ્ટોરાંમાં ઉપલબ્ધ હતી. પરંતુ સમય પસાર થવાની સાથે બિસ્લેરીએ બજારમાં પ્રવેશ કર્યો અને સામાન્ય લોકોએ તેને ખરીદવાનું શરૂ કર્યું.
આ સમય દરમિયાન લોકો બિસ્લેરી ના પાણી કરતાં વધુ સોડા ખરીદતા હતા, જેના કારણે ભારતીય બજારમાં બિસ્લેરીનું પાણી વેચવું ખૂબ મુશ્કેલ બની ગયું હતું. તેના કારણે જ ખુશરુ સાન્ટુકે બિસ્લેરી વેચવાનું મન બનાવી લીધું હતું, કારણ કે બજારમાં પાણી વેચવાનો તેમનો વિચાર નિષ્ફળ રહ્યો હતો.
ખુશરુ સાન્ટુકે બજારમાં બિસ્લેરીનું પાણી ન વેચી શકવા બદલ કંપની વેચવાની જાહેરાત કરી હતી, જેને પારલે કંપનીના ચૌહાણ ભદ્રશ દ્વારા ખરીદવામાં રસ દાખવવામાં આવ્યો હતો. આ કારણે રમેશ ચૌહાણે 1969માં બિસ્લેરી ઇન્ડિયા લિમિટેડ ને 4 લાખરૂપિયામાં ખરીદ્યો હતો. ચૌહાણ બંધુઓએ બિસ્લેરી ખરીદી ત્યારે ભારતમાં આ બ્રાન્ડના માત્ર 5 સ્ટોર હતા, જેમાંથી 4 સ્ટોર મુંબઈમાં અને 1 સ્ટોર કોલકાતામાં આવેલા હતા. ચૌહાણ બ્રધર્સ માટે બિસ્લેરીને બજારમાં ફરીથી લોન્ચ કરવું એ ખૂબ જ પડકારજનક કાર્ય હતું.
ત્યારબાદ 1970માં રમેશ ચૌહાણે બિસ્લેરીને નવા લેબલ સાથે લોન્ચ કરી હતી, જેમાં તેમણે બિસ્લેરી બ્રાન્ડ્સ લોન્ચ કરી હતી. આ બંને બ્રાન્ડમાં બબલી અને સ્ટિલ નામની પાણીની બોટલ નો સમાવેશ થતો હતો, જ્યારે બિસ્લેરી સોડા પણ બજારમાં વેચાતો હતો. આ રીતે પાર્લે ગ્રુપે પાણીની બ્રાન્ડના નામે ઘણા વર્ષો સુધી બિસ્લેરી પાણી અને સોડા વેચ્યા હતા. ત્યારબાદ કંપનીએ બિસ્લેરીનું સોફ્ટ ડ્રિન્ક લોન્ચ કર્યું હતું, જે કાચની બોટલમાં વેચાયું હતું.
બિસ્લેરીનો ધંધો બજારમાં ચાલતો હતો, પરંતુ ભારતમાં આ બ્રાન્ડની ઓળખ થવાની બાકી હતી. કંપનીએ સંશોધન દ્વારા ભારતમાં ગંદુ કે અશુદ્ધ પાણી ક્યાં ઉપલબ્ધ છે તે શોધી કાઢ્યું. સંશોધનમાં બહાર આવ્યું છે કે ભારતમાં જાહેર સ્થળો જેવા કે રેલવે સ્ટેશનો, બસ સ્ટોપ, રસ્તાની બાજુના ધાબા વગેરેને પીવાનું શુદ્ધ પાણી મળતું નથી, જેના માટે લોકોને સોડા ખરીદવા અને પીવાની જરૂર પડે છે.
ત્યારબાદ પાર્લે કંપનીએ લોકોને સ્વચ્છ અને સારી ગુણવત્તાવાળું પાણી પૂરું પાડવા માટે રેલવે સ્ટેશનથી બસ સ્ટોપ અને ધાબા પર બિસ્લેરીની બોટલો વેચવાનું શરૂ કર્યું હતું. સાથે જ કંપનીએ બિસ્લેરીના બ્રાન્ડ પ્રમોશન અને પેકિંગમાં નવા ફેરફાર કર્યા હતા, જેના કારણે વોટર બ્રાન્ડને સફળતા મળી હતી. આ રીતે બિસ્લેરી મેદાન પર ઉતર્યા બાદ ભારતમાં છાપ બનાવવામાં સફળ રહી હતી.
લગભગ બે દાયકા મહેનત કર્યા પછી, બિસ્લેરીને તેની વાસ્તવિક ઓળખ મળવા લાગી, જ્યારે તેના હરીફ પગ બજારમાં વિસ્તરવા લાગ્યા. 2000ના દાયકાની શરૂઆતમાં બેલી, એક્વાફિના અને કિન્લે જેવી વોટર બ્રાન્ડ્સ બજારમાં પ્રવેશી હતી, જેના કારણે ફરી એકવાર બિસ્લેરીની મુસાફરી મુશ્કેલ બની હતી. દરેક કંપનીનો પીવાના પાણી વિશે પોતાનો દાવો હતો, જે બજારમાં બિસ્લેરીનું સ્થાન લેવા માંગતી હતી. બિસ્લેરીએ વિવિધ પાણીની બ્રાન્ડ્સ સાથેની અથડામણને કારણે વિવિધ કદની બોટલોમાં પાણી વેચવાનું શરૂ કર્યું હતું.
આજે ભારતીય બજારમાં બોટલમાં પીવાના પાણીના કુલ વેપારમાં બિસ્લેરીનો હિસ્સો 60 ટકા છે. બિસ્લેરી ભારતમાં 135થી વધુ પાણીના પ્લાન્ટ ધરાવે છે, જ્યાં દરરોજ 20 મિલિયન લિટરથી વધુ સ્વચ્છ પીવાનું પાણી તૈયાર કરવામાં આવે છે. હાલ બિસ્લેરીનો ધંધો એટલો હદે ફેલાઈ ગયો છે કે તેને સપ્લાય કરવા માટે 5,000થી વધુ ટ્રકો અને 3,500 ડિસ્ટ્રિબ્યુટર અને 3.5 લાખ રિટેલ આઉટલેટ્સ છે. તેનું કારણ એ છે કે બિસ્લેરી આજે ભારતની સૌથી વિશ્વસનીય અને નંબર વન વોટર બ્રાન્ડના ટાઇટલ સાથે બેઠી છે.
હાલમાં બિસ્લેરી ઇન્ટરનેશનલના ચેરમેન રમેશ ચૌહાણ ને છેલ્લા 50 વર્ષથી બિસ્લેરીને ભારતમાં જાળવી રાખવાનો શ્રેય આપવામાં આવે છે. 76 વર્ષીય રમેશ ચૌહાણે અમેરિકાની મેસેચ્યુસેટ્સ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ ટેકનોલોજી માંથી એન્જિનિયરિંગ એન્ડ બિઝનેસ મેનેજમેન્ટમાં ડિગ્રી મેળવી હતી.
