વિજ્ઞાનનો ચમત્કાર: બનાવી દીધું એવું કાપડ, જે સાંભળી શકશે તમારા હૃદયના ધબકારા
વિજ્ઞાનનો ચમત્કાર: બનાવી દીધું એવું કાપડ, જે સાંભળી શકશે તમારા હૃદયના ધબકારા
તમે કપડામાં ઘણી બધી ડિઝાઈન જોઈ હશે, શું તમે ક્યારેય તમારા મનમાં કલ્પના કરી છે કે તમે જે કપડાં પહેરી રહ્યા છો અથવા જેને તમે જોઈ રહ્યા છો, કાશ તેઓ પણ તે અવાજ સાંભળી શકે. તમે કહેશો કે આવી કલ્પના કેવી રીતે થઈ શકે, પરંતુ હવે એવું થવા જઈ રહ્યું છે કે હવે તમે જે કપડાં પહેરો છો તે તમારો અવાજ સાંભળી શકશે.
હા, વૈજ્ઞાનિકોએ એક એવું કાપડ બનાવ્યું છે જે અવાજ સાંભળી શકે છે. તેને સાંભળવાના યંત્ર તરીકે કરવામાં આવે છે. એટલું જ નહીં, તેનો ઉપયોગ હૃદયના ધબકારા માટે અથવા તો અવકાશયાનમાં પણ થઈ શકે છે. કુલ મળીને, આ નવો ફાઇબર માઇક્રોફોનની જેમ કામ કરે છે. તે અવાજો કેપ્ચર કરે છે અને તેને સ્પંદનો અને પછી વિદ્યુત સંકેતોમાં રૂપાંતરિત કરે છે. આ સિસ્ટમ બરાબર છે કે આપણા કાન કેવી રીતે કામ કરે છે.
હૃદયના ધબકારા પણ સાંભળી શકે છે
બીબીસીના અહેવાલ મુજબ આ ખાસ ફેબ્રિક કાપડ પહેરનારના હૃદયના ધબકારા પણ સાંભળી શકે છે. રસપ્રદ વાત એ છે કે, આ ફેબ્રિક ખૂબ જ શાંત લાઇબ્રેરીના અવાજો સહિત ભારે રોડ ટ્રાફિકના અવાજને પણ પકડી શકે છે. એટલું જ નહીં, તે તાળીઓના અવાજ જેવા અચાનક આવતા અવાજોની ચોક્કસ દિશા પણ કહી શકે છે. મેસેચ્યુસેટ્સ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ ટેક્નોલોજી (MIT)ના એન્જિનિયરો અને રોડ આઇલેન્ડ સ્કૂલ ઑફ ડિઝાઇનના સંશોધકો દ્વારા ફાઇબરની રચના કરવામાં આવી છે.
તે પીઝોઇલેક્ટ્રિક (piezoelectric) સામગ્રીમાંથી ડિઝાઇન કરવામાં આવ્યું છે જે, જ્યારે નમેલું હોય છે, ત્યારે વિદ્યુત સંકેત ઉત્પન્ન કરે છે. આનો અર્થ એ છે કે કાપડ અવાજના સ્પંદનોને વિદ્યુત સંકેતોમાં રૂપાંતરિત કરી શકે છે. તેને બનાવનાર સભ્યોમાંના એક યેટ વેને સમજાવ્યું કે, “આવા આઉટફિટ પહેરીને, તમે કદાચ ફોન કોલ્સનો જવાબ આપવા અને અન્ય લોકો સાથે વાતચીત કરવા માટે તેનો ઉપયોગ કરી શકો છો. આ ફાઇબર લવચીક હતું અને તેને બનાવ્યા પછી સંશોધકોને પરંપરાગત કાપડ વણાટ કરવામાં સક્ષમ બનાવ્યા.
જ્યારે તેને શર્ટના પાછળના ભાગમાં લગાવવામાં આવ્યું ત્યારે તે લોકોની તાળીઓના અવાજને પકડવામાં સક્ષમ દેખાતું હતું. તેમજ દિશાની ઓળખ થઈ હતી. યેટ વાને જણાવ્યું, ‘અંતરિક્ષની ધૂળને સાંભળવા માટે તેને અવકાશયાન સાથે ફીટ કરી શકાય છે. અથવા તેનો ઉપયોગ ઇમારતોમાં તિરાડો શોધવા માટે થઈ શકે છે. દરિયામાં માછીમારી માટે તેને ‘સ્માર્ટ નેટ’ પણ વણાટ કરી શકાય છે.